Như tin đã đưa, đầu tuần này tập đoàn Amazon tuyên bố sẽ cắt giảm 14.000 vị trí khối văn phòng, với kế hoạch loại bỏ tới 10% tổng lực lượng lao động “white-collar” trong tương lai.
Lý giải về quyết định kể trên, Giám đốc điều hành Amazon Andy Jassy đã đưa ra lời giải thích gây chú ý: Không phải vì vấn đề tài chính, cũng không phải do trí tuệ nhân tạo (AI), mà là vì… “văn hóa”.
Trong buổi công bố kết quả kinh doanh quý hôm thứ năm, khi được một nhà phân tích hỏi về nguyên nhân đằng sau làn sóng cắt giảm nhân sự, Jassy trả lời: “Đợt cắt giảm này không thực sự xuất phát từ lý do tài chính, và thậm chí cũng chưa phải do AI, ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Nó liên quan đến văn hóa”.
Theo báo cáo, doanh thu quý của Amazon tăng 13% so với cùng kỳ năm trước, đạt 180 tỷ USD.
Jassy giải thích rằng trong những năm gần đây, khi Amazon liên tục mở rộng quy mô nhân sự, địa điểm hoạt động và lĩnh vực kinh doanh, công ty vô tình hình thành nhiều tầng quản lý và quy trình phức tạp hơn.
“Khi tổ chức phình to, bạn có thể mất đi cảm giác ‘sở hữu’ trong công việc của những người trực tiếp thực thi. Và điều đó có thể làm chậm khả năng ra quyết định của đội ngũ lãnh đạo”, ông nói thêm.
Theo hồ sơ gửi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), số lượng nhân viên của Amazon đạt đỉnh hơn 1,6 triệu người vào năm 2021, trước khi giảm xuống khoảng 1,5 triệu vào cuối năm ngoái.
CEO Jassy nhấn mạnh: “Chúng tôi cam kết vận hành như một ‘startup lớn nhất thế giới’, và điều đó đồng nghĩa với việc phải loại bỏ các tầng lớp thừa thãi”.
Mặc dù Amazon cho biết đợt sa thải lần này nhằm giúp công ty linh hoạt hơn, chuẩn bị cho hiệu quả do AI mang lại trong tương lai, nhưng thông tin này vẫn làm dấy lên lo ngại về nguy cơ công nghệ thay thế con người.
Ngay sau báo cáo tài chính, cổ phiếu Amazon (AMZN) tăng 13% trong phiên giao dịch ngoài giờ.
BÌNH THƯỜNG MỚI
Một mô hình việc làm mới đang hình thành ở Mỹ. Các tập đoàn lớn đang thu hẹp quy mô, cắt giảm sâu các vị trí văn phòng, khiến số lượng việc làm tốt, ổn định – vốn từng nuôi sống các gia đình trung lưu ngày càng ít đi.
Gần 2 triệu người Mỹ hiện đang thất nghiệp dài hạn (trên 27 tuần), theo số liệu liên bang mới nhất.
Đằng sau làn sóng sa thải này, một phần là do các công ty đang đón nhận làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI) – công nghệ mà các lãnh đạo hy vọng có thể thay thế phần lớn công việc của nhân viên văn phòng được trả lương cao.
Nhà đầu tư gây sức ép buộc các ban điều hành phải tăng năng suất với ít nhân sự hơn, trong khi sự bất ổn chính trị và chi phí cao khiến tốc độ tuyển dụng chậm lại.
Tất cả những yếu tố này đang định hình lại khái niệm “văn phòng” tại Mỹ, khiến các quản lý còn lại phải giám sát nhiều người hơn, ít thời gian hơn, và nhân viên phải gánh khối lượng công việc nặng nề hơn bao giờ hết.
Chuỗi tái cơ cấu liên tiếp này đang khiến cả quản lý lẫn nhân viên đều cảm thấy bất an. Cơ hội tìm việc mới cũng ngày càng thu hẹp.
Theo khảo sát của WSJ–NORC, chỉ khoảng 20% người Mỹ cho biết họ rất tự tin hoặc cực kỳ tự tin rằng mình có thể tìm được một công việc tốt nếu muốn, thấp hơn rõ rệt so với các năm trước.
Trong khi đó, các cơ hội cho lao động phổ thông, kỹ thuật hoặc dịch vụ lại tăng lên. Các công ty cho biết họ đang thiếu nhân lực trong các ngành nghề như cơ khí, y tế, khách sạn và xây dựng, nhưng lại tạm dừng tuyển dụng ở các vị trí tư vấn, quản lý, bán lẻ và tài chính, đồng thời triển khai AI để thay thế nhân viên trong kế toán và giám sát gian lận.
“Cả hệ thống dường như đang bị đảo lộn”, Chris Reed, 33 tuổi, người bị sa thải khỏi công việc trong lĩnh vực bán hàng công nghệ - nơi anh đã gắn bó hơn 10 năm nói.
Reed, sống ở New Braunfels, Texas, vừa nhận một công việc bán xe Toyota sau 10 tháng thất nghiệp. Anh phải nuôi ba con nhỏ (10, 8 và 6 tuổi) cùng người vợ nội trợ đang theo học đại học.
“Tôi có đủ kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ”, anh nói. “Nhưng tôi không nhận được bất kỳ lời mời nào”.
Sau khi mất việc, Reed nói rằng anh đã gửi hơn 1.000 đơn xin việc. Để duy trì chi tiêu – từ thực phẩm, xăng, điện nước đến hai khoản vay xe hơi – anh rút toàn bộ tiền phòng hưu, bán cổ phiếu, tiền số và cả bộ sưu tập thẻ Pokémon mà anh sưu tầm cùng con trai. Cuối cùng, ngôi nhà bị tịch thu vì không trả nổi thế chấp.
Mùa hè này, bạn anh giới thiệu công việc tại đại lý xe hơi. Anh mất hơn hai giờ di chuyển mỗi ngày và thường phải làm việc từ 8h30 sáng đến 9h tối.
“Tôi hiếm khi gặp các con”, Reed nói. “Con gái tôi không cho tôi đi ngủ vì nghĩ ngày mai sẽ không thấy tôi. Lịch sinh hoạt mới đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống gia đình tôi”.
CANH BẠC
Những vị trí bị cắt giảm phần lớn là những công việc mà người Mỹ từng mơ ước - yêu cầu bằng đại học, lương cao, môi trường văn phòng thoải mái như quản lý nhân sự hay kỹ sư trung cấp.
Giờ đây, những công việc tưởng chừng ổn định lại trở thành quả bom hẹn giờ, khi nhân viên cấp trung chỉ biết chờ đến lượt mình nhận cuộc gọi “chia tay”.
Theo Cục Dự trữ Liên bang Philadelphia, các công việc được trả lương cao và yêu cầu bằng cử nhân hiện có nguy cơ bị AI thay thế cao hơn nhiều so với các ngành nghề khác.
Dù nền kinh tế vẫn tăng trưởng, tốc độ tuyển dụng đang yếu dần, và các chuyên gia dự báo việc tạo thêm việc làm sẽ chậm lại trong mùa thu này. Trong môi trường như vậy, doanh nghiệp trở nên kén chọn, khiến nhân viên kỳ cựu và sinh viên mới ra trường đều bị kẹt lại.
“Các công ty giờ có thể thuê người khớp hoàn toàn với mô tả công việc”, bà Melissa Marcus, giám đốc điều hành tại một công ty tư vấn việc làm ở Austin, Texas cho biết. “Những công ty có ngân sách tuyển dụng đang đòi hỏi mọi thứ – cả ‘mặt trăng và các vì sao’”.
Theo: BI, CNN
