Theo đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (tỉnh Vĩnh Long), tình trạng bắt cóc online hiện nay không còn là hiện tượng hiếm hoi mà đã trở thành nỗi lo thường trực của nhiều gia đình.
Tội phạm công nghệ cao lợi dụng tin nhắn, email hoặc các nền tảng mạng xã hội để điều khiển nạn nhân từ xa, buộc họ tự rút tiền, thuê chỗ ở, thậm chí tự quay video cầu cứu theo kịch bản do kẻ xấu dựng sẵn.
Những vụ việc gần đây ở Hà Nội, TP.HCM và nhiều địa phương cho thấy nạn nhân thường là học sinh, sinh viên. Việc này không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn gây hoang mang, mất niềm tin vào môi trường mạng, ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự.
Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (tỉnh Vĩnh Long) nhấn mạnh bắt cóc online đang là một thách thức mới của thời đại số.
Cũng theo đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi, nguyên nhân của tình trạng này là do công nghệ hiện nay ngày càng tinh vi, trí tuệ nhân tạo và hình ảnh giả tạo giúp kẻ xấu mạo danh một cách thuyết phục.
Các nền tảng xuyên biên giới chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm pháp lý tại Việt Nam, chưa có quy định chặt chẽ về kiểm duyệt, gỡ bỏ nội dung vi phạm, nhiều phụ huynh học sinh chưa có kỹ năng nhận diện rủi ro, dễ bị điều khiển qua các chiêu trò tinh vi.
Trước thực trạng đáng báo động này, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành, các cấp vào cuộc một cách quyết liệt để có giải pháp phòng ngừa, cũng như kịp thời điều tra, xử lý các hành vi vi phạm.
“Để phòng ngừa, các ngành chức năng cần chỉ đạo tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục, đẩy mạnh chiến dịch an toàn mạng thông qua truyền thông, trường học, tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề tại trường học về nhận diện bắt cóc online, cách bảo vệ thông tin cá nhân và phản ứng khi gặp dấu hiệu lừa đảo”, bà Nhi đề xuất.
Đại biểu cũng kiến nghị sử dụng kênh truyền thông đại chúng, mạng xã hội để phát hành các video ngắn gọn, dễ hiểu, hướng đến đối tượng là sinh viên, học sinh, phụ huynh.
Đồng thời, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi cho rằng cần xây dựng khung pháp lý chặt chẽ, hoàn thiện Luật An ninh mạng, Luật tội phạm Công nghệ cao, Bộ luật Hình sự để nhằm quy định rõ hình phạt cho hành vi bắt cóc online với chế tài thật sự mạnh mẽ.
Ngoài ra, nữ đại biểu Vĩnh Long cho rằng cần yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới ký cam kết báo cáo, gỡ bỏ nội dung vi phạm và công khai số liệu xử lý với mức phạt tài chính hoặc tạm ngưng quảng cáo nếu những nền tảng này không thực hiện đúng quy định.
"Tăng cường hợp tác quốc tế, thiết lập cơ chế trao đổi thông tin, phối hợp điều tra giữa các quốc gia, tổ chức quốc tế để phá dỡ mạng lưới tội phạm xuyên biên giới. Đồng thời hỗ trợ hồi hương, tái hòa nhập cho nạn nhân", đại biểu Nhi nêu ý kiến.
“Vừa rồi tại Việt Nam, Công ước Hà Nội - công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng đã được 72 quốc gia ký kết tính đến ngày 26/10/2025, điều này giúp các quốc gia có cơ chế hợp tác trong công tác phòng ngừa, đấu tranh trên không gian mạng, bảo vệ chủ quyền quốc gia, quyền con người và an ninh mạng”, đại biểu Nhi đánh giá.
Các đại biểu trong phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội sáng 29/10.
Bên cạnh giải pháp phòng ngừa, nữ đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long cho rằng cần năng cao năng lực điều tra, truy bắt cho lực lượng chức năng.
Cụ thể, bà Nhi cho rằng cần trang bị cho lực lượng công an, cảnh sát công nghệ cao các công cụ phân tích dữ liệu, giám sát mạng và đào tạo chuyên môn sâu về tội phạm công nghệ cao. Đẩy mạnh trong việc thu thập, lưu trữ, phân tích chứng cứ số để hỗ trợ xét xử một cách nhanh chóng, nghiêm minh.
“Bắt cóc online là một thách thức mới của thời đại số, đòi hỏi chúng ta phải hành động đồng bộ từ giáo dục cộng đồng, hoàn thiện pháp luật, hợp tác quốc tế và nâng cao năng lực thực thi” , bà Nhi nêu.
